Oznaczenia na zabawkach dla dzieci – co nam mówią?

Z pewnością chcesz, by zabawki, którymi bawi się Twoje dziecko, były bezpieczne. Weź do ręki opakowanie (oznaczenia mogą się też pojawić na metce lub dołączonych instrukcjach) którejkolwiek z nich – zauważysz tam kilka oznaczeń. Czy wiesz, co nam mówią? Jeśli chcesz się tego dowiedzieć, to jesteś w dobrym miejscu. Wyjaśnimy Ci znaczenie kilku najczęściej pojawiających się oznaczeń na zabawkach dla dzieci. Czytaj dalej.

Znak CE

Na początek znak CE, czyli po prostu deklaracja producenta o zgodności artykułu z dyrektywami Unii Europejskiej. Dla zabawek jest to dyrektywa 2009/48/WE, często nazywana dyrektywą zabawkową, która zawiera wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa. Dyrektywa ta odnosi się do każdego wyrobu zaprojektowanego i przeznaczonego do zabawy przez dzieci do lat 14.

Prawidłowo wyglądający znak CE to litery “C” i “E” odsunięte od siebie, narysowane na planie dwóch przecinających się okręgów. Zawsze zwróć uwagę na prawidłowy wygląd znaku CE, bo można spotkać różne, nieprawidłowe jego wersje.

Oznaczenie musi być umieszczone bezpośrednio na produkcie, którego dotyczy. Musi też mieć minimalną wysokość 5mm. Oznakowanie to obowiązuje dla wszystkich zabawek sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej.

Co powinna zawierać deklaracja zgodności?

Przede wszystkim dane producenta, dokumentację techniczną, wyniki przeprowadzonych badań, a także oznaczenia i ostrzeżenia, które muszą znaleźć się na zabawce.

Zgodność z normą PN EN 71

Producent, dodając na swoim produkcie oznaczenie CE, deklaruje, że jego produkt przeszedł odpowiednie badania. W przypadku zabawek dla dzieci jest to zgodność z normą PN EN 71 i jej odpowiednimi częściami. Większość produktów musi spełniać trzy pierwsze części.

PN EN 71-1 dotyczy właściwości mechanicznych i fizycznych zabawki dla najmłodszych dzieci i niemowląt. Jest ona testowana pod kątem, czy dziecko może oderwać jakikolwiek element, połknąć go czy zrobić sobie nim krzywdę.

PN EN 71-2 – w tej części produkt badany jest pod kątem łatwopalności.

Z kolei PN EN 71-3 to część normy, według której KAŻDY z elementów zabawki czy produktu dla dzieci zostaje sprawdzony pod względem właściwości chemicznych. Badana jest migracja określonych pierwiastków, czyli po prostu co się stanie, jeżeli dziecko weźmie produkt do ust. Normy są tu naprawdę rygorystyczne i stale aktualizowane (ostatnia aktualizacja miała miejsce w listopadzie 2019). Bada się zawartość, a także możliwość ulatniania się niebezpiecznych i szkodliwych substancji w każdym materiale. 

Jak wygląda w praktyce wdrożenie tych norm? Liczne kontrole pokazują, że nie najlepiej. Dość często można przecież usłyszeć o produktach, które zostały wycofane ze sklepów, bo okazały się szkodliwe czy niebezpieczne.

Oznaczenia wieku

Są też oznaczenia dotyczące dostosowania do wieku dziecka. 0+, 1+, 3+. Na pewno je widziałeś(-aś). Czym się różnią? Czy jeżeli produkt ma oznaczenie 3+, to znaczy, że roczne nie poradzi sobie z jego obsługą? Niekoniecznie. 

I tu znowu wracamy do badań i zgodności z normami. Wiadomo, że normy dla noworodków będą bardziej restrykcyjne niż te dla starszych dzieci.

Tak więc to oznaczenie informuje o tym, od jakiego wieku producent (lub ośrodek badawczy) zakwalifikował dany produkt i jakie wykonał dla niego badania. Informuje też o tym, czy dany produkt może zawierać małe elementy, niebezpieczne dla najmłodszych (bo to najczęściej przez ich obecność produkt kwalifikowany jest do wyższej kategorii wiekowej).

Jednak za błędne oznakowanie produktu grozi producentowi kara grzywny.

Oeko-Tex Standard 100

Kolejne często spotykane oznaczenie to Oeko-Tex Standard 100. Jest to certyfikat, który pojawia się na wyrobach materiałowych. Te materiały, które go posiadają, nie zawierają szkodliwych substancji, metali ciężkich itp. Nie jest to jednak wymagany prawnie certyfikat.

Wymagania, które stawia norma PN EN 71-3 są bardziej restrykcyjne niż Oeko-Tex, jednak oba te oznaczenia się uzupełniają. Produkt z materiału powinien mieć obydwa.

A na koniec…

Dlaczego, mimo widocznego znaku CE i spełnionych norm, do zabawki dołączona jest cała lista zagrożeń i ostrzeżeń?

No cóż… Normy nie uwzględniają wszystkich zabawek i nie do końcą idą z postępem czasu. Nie da się sprawdzić każdego zastosowania zabawki, np. deski do balansowania. Dlatego przy tym produkcie znajdziesz zwykle długą listę ostrzeżeń, które producent musi przewidzieć i zapisać. Jest to też część procedury wymaganej podczas badania zgodności z normą.

Co ciekawe, są produkty przeznaczone dla dzieci, które nie do końca wiadomo jak zakwalifikować i trudno poddać je jakimkolwiek badaniom, bo żadna norma ich nie uwzględnia. Takim produktem jest np. kitchen helper. 

To oczywiście to nie wszystkie oznaczenia. Wybraliśmy te, które pojawiają się najczęściej. Pamiętaj, aby zawsze sprawdzać oznaczenia, zanim kupisz jakikolwiek produkt dla dzieci. Coś, co jest ładne, niekoniecznie musi być bezpieczne. Pewnie nie raz spotkasz się z niewłaściwymi oznaczeniami, ale teraz będziesz umieć je rozpoznawać i omijać szerokim łukiem.

Znasz symbole, o których jeszcze powinniśmy wspomnieć? Daj znać w komentarzu.

A jeśli szukasz zabawek dla dzieci, które spełniają wyżej wymienione normy, odwiedź nasz sklep z produktami dla dzieci.